Utvrdjenje Petrus, spada u red najvećih brdskih utvrđenja srednjovekovne Srbije. Nalazi se 11 kilometara severoistočno od Paraćina, kod sela Zabrega, zauzima kamenitu zaravan na vrhu brda iznad ulaza u klisuru Crnice. Petrus je bio središte pogranične (krajiške) oblasti srpske države u XIV veku i kontrolisao je vezu Pomoravlja sa dolinom Timoka. Njegovi gospodari bili su savremenici cara Dušana i kneza Lazara, župan Vukoslav i njegov sin Crep. Na ovoj lokaciji, otkriveni su ostaci praistorijske gradnje, bakarni novčići iz doba Rimljana, ostaci vizantijskog utvrđenja iz 6. veka a veliki deo tvrdjave izgradjen je u 12. veku. U blizini tvrđave nalazi se pećina, sa velikim ulaznim otvorom.
U Petruškoj oblasti postojao je duhovni centar poznat kao „Mala sveta gora u klisuri Crnice“. Obuhvatao je manastir u Lešju, manastire posvećene Svetoj Mariji Blagoj i Svetom Jovanu Glavoseku ispod bedema utvrdjenja, kompleks Namasija u središnjem delu klisure Crnice, manastir Svetog Sisoja na izvorištu Crnice i još desetak sakralnih objekata medju njima manastir sveta Petka u Izvoru, crkva Krasa u Buljanu, crkve posvećene sv. Arhanđelima u Davidovcu i Stubici, kao i crkva Petkovica u Zabregi, od kojih mnoge i danas postoje. Ruševine tvrđave Petrus nalaze se pod zaštitom Republike Srbije, kao spomenik kulture od velikog značaja, u sklopu zaštićene spomeničke celine Petruška oblast.
