Κάστρο της Αγίας Παρασκευής

Επί του δρόμου που οδηγεί στην Ιερή Μονή του Αγίου Γεωργίου, συνυπάρχουν τα ερείπια δύο σημαντικών ιστορικών μνημείων της Βόρειας Εύβοιας, του Ενετικού Πύργου της Αιδηψού (διαστάσεων 7,30 Χ 6,50 μέτρων) και της Εκκλησίας της Αγίας Παρασκευής, (η οποία βρίσκεται σε απόσταση 150 μ. νοτιοδυτικά του καινούριου ναού και περίπου 50 μέτρα δυτικά του Πύργου). Η ιστορία των δύο μνημείων ξεκινά μερικές δεκαετίες μετά την κατάκτηση της Εύβοιας, από τους Ενετούς το 1205 και της Κωνσταντινούπολης, από τους Σταυροφόρους της Δ΄ Σταυροφορίας το 1204. Η Ενετοκρατία στην Εύβοια διήρκεσε από το 1205 μέχρι το 1470 και κατά το διάστημα αυτό σε ολόκληρο το νησί κατασκευάστηκαν νέες ή διαμορφώθηκαν παλαιότερες οχυρώσεις, δημιουργήθηκαν εγκαταστάσεις σε υψηλές τοποθεσίες (μέσω των οποίων μεταδίδονταν σε μακρινές περιοχές οπτικά σήματα με φλόγες τη νύκτα και καπνούς την ημέρα). Σήμερα σώζονται αρκετά τέτοια μνημεία της Ενετοκρατίας σε ολόκληρη την Εύβοια. Κάποια από αυτά βρίσκονται σε καλή σχετικά κατάσταση, ενώ άλλα βρίσκονται ερειπωμένα ή εντελώς κατεστραμμένα. Ο Πύργος της Αιδηψού είναι μία ενετική οχύρωση, που δημιουργήθηκε παράλληλα με έναν μικρό καθολικό ναό (Αγίας Παρασκευής). Σύμφωνα με τους ερευνητές, ο Πύργος και ο ναός χτίστηκαν για τις ανάγκες της Βενετής Κυράς Αιδηψού και Λιχάδων (από το 1383 έως 1419), Βαρόνης Πετρονέλλα Τόκκο, που χρησιμοποιούσε προφανώς τον Πύργο ως καταφύγιο και το εκκλησάκι για τις θρησκευτικές ανάγκες, τόσο της ίδιας, όσο και της φρουράς της. Η Βαρόνη Πετρονέλλα Τόκκο αποφάσισε να εγκαταλείψει την περιοχή λόγω των επικίνδυνων επιδρομών από πειρατές που γίνονταν στην περιοχή. Αυτό τουλάχιστον προκύπτει από καταγεγραμμένες μαρτυρίες ερευνητών εκείνης της εποχής. Η καταστροφή του Πύργου είναι άγνωστο από πότε ξεκίνησε, όπως επίσης δεν έχει αποσαφηνιστεί πλήρως, αν ο καθολικός ναός της Αγίας Παρασκευής λειτούργησε για κάποιο διάστημα και ως Ορθόδοξος από πρίν της Τουρκοκρατίας. Σύμφωνα με μία εκδοχή, το παλιότερο λατινικό εκκλησάκι επισκευάστηκε και λειτούργησε ως ορθόδοξο μέχρι να καταστραφεί το 1823. Υπάρχει ακόμη και μια παράδοση που θέλει την εκκλησία να προϋπάρχει της Ενετοκρατίας και να ανήκει στην Μονή Θερμών (που καταστράφηκε κατά τον 15ο αι.). Σε αυτή την περίπτωση υποθέτουμε πως ο ναός της Αγίας Παρασκευής χτίστηκε ως Ορθόδοξος, μετετράπη αργότερα σε Καθολικό και έγινε πάλι Ορθόδοξος μέχρι την καταστροφή του το 1823. Η περίοδος κατά την οποία ο ναός λειτούργησε ως Καθολικός, έδωσε στην περιοχή το προσωνύμιο «Φραγκούλα», που μέχρι και σήμερα χρησιμοποιείται από τους κατοίκους της Αιδηψού.